Θεατρική Παράσταση «O Επιθεωρητής» (2012)

Σημείωμα θεατρικής ομάδας

Ο Επιθεωρητής έρχεται , ήλθε και είναι εδώ! Για να ελέγξει ! Κάτι δεν έχουμε κάνει σωστά ή είχαμε την εντύπωση ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε αυθαίρετα και όπως μας εξυπηρετετεί για πάντα; Και τώρα την τελευταία στιγμή ο πανικός ,οι κινήσεις απελπισίας να διορθώσουμε όπως -όπως τα αδιόρθωτα και να φανούμε τυπικά εντάξει. Με ποιον τρόπο ; Τον γνωστό : λίγο έως πολύ “λαδάκι”, ένα μικρότερο ή μεγαλύτερο δώρο! Η αίσθηση ότι οι διεφθαρμένοι και βολεμένοι γραφειοκράτες του Γκόγκολ αποτελούν χρονίζουσα αρρώστια είναι δυστυχώς ισχυρή. Το Θέμα λοιπόν ,εξίσου παλαιό και επίκαιρο, αποτέλεσε ερέθισμα για να παρουσιάσουμε φέτος με τη θεατρική ομάδα του Πολιτιστικού Συλλόγου την κωμωδία-σάτιρα “ο Επιθεωρητής”. Τα κοινωνικά και πολιτικά δεδομένα που βιώνουμε , η οικονομική κρίση είναι αποτέλεσμα πρώτα από όλα της πνευματικής μας ένδειας , του επαρχιωτισμού μας και της ηθικής χαλάρωσης, όπως αυτά εκδηλώθηκαν σε κάθε βαθμίδα της δημόσιας διοίκησης για να απλωθούν στο σώμα της κοινωνίας. Ισως είναι εύκολο να μιλάμε του αποτελέσματος ,όπως και τώρα ακόμα υπάρχει χρόνο ς να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους . Και το θέατρο, ιδιαίτερα η σάτιρα, απότελούν ένα από τα πιο ισχυρά μέσα για να αντισταθούμε.

Για τη Θεατρική ομάδα Συγούρος Χαράλαμπος

Όχι μόνο εκεί, όχι μόνο τότε!

Ο Έπαρχος της μικρής πόλης , οι διευθυντές και υπεύθυνοι των Δημοσίων Υπηρεσιών για την εκπαίδευση, τη δικαιοσύνη , την κοινωνική πρόνοια (;), την τήρηση της τάξης από τη μια, ο Επιθεωρητής που αναμένεται να φτάσει -άγνωστο πότε- από την πρωτεύουσα από την άλλη, ένας κατώτατος δημόσιος υπαλλήλος-γραφιάς, χρεωμένος λόγω χαρτοπαιξίας να εμπλέκεται στη μέση, όπου «μέση» ίσον αυθαίρετη και ιδιοτελή διαχείριση των κοινωφελών οργανισμών του κράτους από τους ίδιους τους λειτουργούς του, δωροληψία , αναξιοκρατία, ασυδοσία, «βόλεμα», η εντύπωση ότι η θέση τους ανήκει – Όχι μόνο εκεί, όχι μόνο τότε! Κύριο μέρος: Όλα αυτά συμβαίνουν στην μικρή ρωσική πόλη δύο αιώνες περίπου πριν αλλά όχι μόνο εκεί και όχι μόνο τότε! ( Ναι, ναι το ίδιο σκεφτόμαστε!)

Ο Ν. Γκόγκολ γνώριζε την κοινωνική πραγματικότητα της εποχής του την οργανωμένη από τη δυσκίνητη τσαρική γραφειοκρατία. Αυτή η πραγματικότητα και οι χαρακτήρες της αποτελούν το σκηνικό φόντο και την έμπνευση της υπόθεσής της κωμωδίας του. Η ίδια πραγματικότητα και οι χαρακτήρες της είναι και η κατάληξη της σάτιρας του. Η κωμωδία στηρίζεται στην παρεξήγηση- σύγχυση της ταυτότητας των προσώπων. Βάσει της « κοινής λογικής» και των εκτιμήσεων δύο ταπεινών και αφελών ανθρώπων της πόλης, ο άρχων-έπαρχος και οι άλλοι δημόσιοι λειτουργοί καταλήγουν να δεχτούν τον αχρείο κατώτερο υπαλληλίσκο ως τον αναμενόμενο επιθεωρητή και να του «προσφέρουν» μύριες εκδουλεύσεις για να εξασφαλίσουν τη εύνοιά του. Τέτοια υπευθυνότητα, τέτοια εντιμότητα και διοικητική ικανότητα (!) –

Όχι μόνο εκεί , όχι μόνο τότε!

Και έρχεται η σάτιρα των προσώπων. Η παρουσία του υποτιθέμενου επιθεωρητή και ο φόβος του παραμερίζει τις αναστολές των χαρακτήρων. Εκδηλώνονται τα πιο κρυφά «τάλαντα»: δωροδοκία , εκδούλευση, συκοφαντία. -Όχι μόνο εκεί, όχι μόνο τότε! Η διαφορά : κάποιοι είναι επαγγελματίες με εμπειρία, με προυπηρεσία . στη διαφθορά και λειτουργούν με επίγνωση των πράξεων τους και εσκεμμένα. Κάποιοι κατώτεροι, λιγότερο ικανοί, προσπαθούν στον περίγυρο των προηγούμενων να αρπάξουν αυτά που περισσεύουν. Κάποιοι τυχοδιώκτες ή ανίκανοι να μπουν στο παιχνίδι της διαπλοκής, τα παίρνουν όχι βάσει σχεδίου αλλά γιατί τους έτυχε η ευκαιρία. -Όχι μόνο εκεί , όχι μόνο τότε! Επίλογος Για τον Ν. Γκόγκολ: η πρεμιέρα του έργου έκανε έξαλλους, όσους μέσα σ’αυτό είδαν τον εαυτό τους, ενώ τον αποθέωσαν όσοι στο έργο είδαν μια «κοινωνική κριτική» της ρωσικής πραγματικότητας. Ο ίδιος σε κατάσταση σύγχυσης το σκάει κυριολεκτικά και κάνει είκοσι χρόνια να ξαναγυρίσει στη Ρωσία. Για τους ήρωες του : Αποδεικνύονται τελικά πολύ μικρότεροι των καταστάσεων :« Πώς αφεθήκαμε να την πάθουμε έτσι; . Τριάντα χρόνια που είμαι στη στην υπηρεσία του Κράτους . εξαπάτησα τους πιο ισχυρούς .» Εκτός από τον ταπεινό Μπομπαντίσκι : « Όποτε βλέπετε κάποιον σπουδαίο άρχοντα στην πρωτευούσα, να του λέτε ότι στη τάδε πόλη ζει κάποιος Πιοτρ Ιβανοβιτς Μπομπαντίσκι. Αυτό. Και τίποτ’ άλλο» Και ο πραγματικός επιθεωρητής φτάνει .

Όχι μόνο εκεί όχι μόνο τότε.

Ουρανία Σ. Πλέσσα.

Υπόθεση

Σε μια επαρχιακή πόλη, κάπου στο εσωτερικό της Ρωσίας, η ηρεμία του Επάρχου και των διευθυντών των υπόλοιπων δημοσίων υπηρεσιών ταράσσεται, όταν πληροφορούνται ότι έρχεται Επιθεωρητής από την πρωτεύουσα να ελέγξει τη σωστή(!) και εύρυθμη (!) λειτουργία των υπηρεσιών τους, χωρίς όμως να γνωρίζουν πότε ακριβώς φτάνει ο επιθεωρητής, ώστε να προετοιμαστούν και να καλύψουν τις ατασθαλίες τους.

Έτσι από παρεξήγηση, παρασυρμένοι από τον πανικό και την έλλειψη στοιχειώδους λογικής, νομίζουν ότι ένας νεαρός γραφιάς , που ξέμεινε από χρήματα και διαμένει σ’ ένα ξενοδοχείο στην πόλη τους, είναι ο αναμενόμενος κρατικός Επιθεωρητής από τη πρωτεύουσα. Η συνέχεια είναι ένας «συναγωνισμός» δωροδοκίας από τους δημόσιους λειτουργούς προς αυτόν και αλληλοκατηγοριών μεταξύ τους, ώστε να εξασφαλίσουν την εύνοιά του . ώσπου να αποδειχθεί «άνθρακες ο θησαυρός» και να έρθει ο πραγματικός επιθεωρητής! Το έργο χωρίζεται σε πέντε πράξεις, οι οποίες εκτός της δεύτερης, που μας μεταφέρει σ’ ένα μικρό δωμάτιο πανδοχείου, διαδραματίζονται στο σπίτι του επάρχου. Τόπος -Χρόνος : Σε μια επαρχική πόλη της Ρωσίας το 19ο αιώνα Η πρώτη παράσταση του έργου πραγματοποιήθηκε την 1η Μαϊου 1836 στο θέατρο «Αλεξάντρ» στην Πετρούπολη.

Βιογραφικό Νικολάι Γκόγκολ

ΝΙΚΟΛΑΙ ΒΑΣΙΛΙΕΒΙΤΣ ΓΚΟΓΚΟΛ :Pώσος συγγραφέας από τα μεγαλύτερα ονόματα της ρωσικής λογοτεχνίας του 19ου αιώνα.Γεννήθηκε το 1809 στην Ουκρανία και οι γονείς του, φτωχοί ευγενείς, τον ώθησαν στην ενασχόληση με τη λογοτεχνία από μικρή ηλικία και έτσι από το γυμνάσιο ακόμα οργανώνει θεατρικές παραστάσεις.
Το 1828 πηγαίνει στην Πετρούπολη, όπου μέχρι το 1834 πραγματοποιεί λογοτεχνικές απόπειρες δημοσιεύοντας δυο τόμους διηγημάτων με τίτλο «Βράδια σε ένα αγρόκτημα κοντά στην Ντικάνκα» ενώ εργάζεται αρχικά στο δημόσιο, στη συνέχεια ως δάσκαλος σε παρθεναγωγείο και κατόπιν καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Πετρούπολη, όπου και γίνεται γνωστός στους λογοτεχνικούς κύκλους.
Το 1835 παρουσιάζει το «Μίργκοροντ», δυο τόμους διηγημάτων, το κλασικό» «Τάρας Μπούλπα ,( εξιστόρηση των περιπετειών φανταστικών Κοζάκων), τα «Αραβουργήματα» (συλλογή διηγημάτων , όπως «Το ημερολόγιο ενός τρελού»)
Το 1833 είχε αρχίσει να γράφει το θεατρικό έργο τα «Παντρολογήματα», το οποίο άφησε στη μέση (το ολοκληρώνει και το παρουσιάζει το 1842 ), για να αφοσιωθεί σε μια καινούρια κωμωδία με τίτλο « Ο Επιθεωρητής» , η οποία αποτελεί σάτιρα για την ανόητη και ανεύθυνη συμπεριφορά των υπαλλήλων της ρωσικής γραφειοκρατίας με τα έντονα φαινόμενα δωροληψίας και διαφθοράς. Πολλοί κριτικοί θεωρούν το έργο αυτό ως ένα από τα σημαντικότερα κείμενα στη ρωσική λογοτεχνία.
Από το 1836 έως το 1848 , λόγω της ασθενούς υγείας του περνάει τον περισσότερο καιρό του στην Ευρώπη πραγματοποιώντας μικρές μόνο επισκέψεις στη Ρωσία αλλά συνεχίζει το συγγραφικό του έργο δίνοντας τα πιο εμπνευσμένα έργα του. Η πιο δημιουργική συγγραφική προσπάθεια αποτελεί το μυθιστόρημα « Οι Νεκρές Ψυχές» , το οποίο άρχισε να γράφει το 1836 και ολοκλήρωσε το 1842, (α’ μέρος) που αποτυπώνει ρωσικούς χαρακτήρες της επαρχίας και ξεχωρίζει για το στοχαστικό, σατιρικό και πνευματώδη λόγο, την έξυπνη σύλληψη της υπόθεσης και την επικού ύφους αγάπη του Γκόγκολ για τη Ρωσία. Εξαίσιο έργο του αποτελεί «Το Παλτό», (1840) ένα δίηγημα για τη ρωσική γραφειοκρατία και κοινωνική αδικία.
Το 1837 ο θάνατος του Αλέξανδρου Πούσκιν τον σημαδεύει και από το 1842 ως το 1848 ταξιδεύει συνεχώς αναζητώντας έμπνευση και διέξοδο στον ταραγμένο ψυχισμό του Το 1848 ο Γκογκόλ πηγαίνει προσκυνητής στα Ιεροσόλυμα από όπου επιστρέφει με μυστικιστικές τάσεις, διαταραγμένα νεύρα και την ιδέα πως το καλλιτεχνικό του έργο αποτελεί αμαρτία . Έτσι σε μία τέτοια κρίση λίγες μέρες πριν το θάνατό του καταστρέφει το χειρόγραφα με το αδημοσίευτο ακόμα Β και Γ Μέρος των Νεκρών Ψυχών έργα του και τελικά καταπονημένος από τις νευρικές κρίσεις πεθαίνει το Φεβρουάριο του 1852 σε ηλικία σαράντα τριών χρόνων.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Έπαιξαν οι :

Συντελεστές του Έργου :